خون را با کتاب پاک کنیم - محمد سایبانی، کنشگر هنری

یک سال از شهادت پرویز هرمزی و محمد دهقانی محیط بانان هرمزگانی می گذرد.

سال گذشته سوم تیر ماه قرار بود برنامه ای با عنوان "از چپ به راست" را اجرا کنم، در این اجرا که فضایی شاد و پر از شوخی داشت، به این موضوع که انسان ها جدا از مسائل عرف و جامعه شناختی با توجه به نهاد بشر تا چه اندازه حق پرسیدن یا دخالت در خصوصی ترین مسائل یکدیگر را دارند پرداخته می شد.

اما دو ساعت پیش از اجرا، خبر کشته شدن دو محیط بان به دست شکارچیان باعث شد سوال دیگری به اولویت  ذهنی ام تبدیل شود.

"چه عاملی باعث می شود انسان به خودش حق دهد، دیگری را به قتل برساند؟"

شاید اگر قرار بود نمایشی معمولی اجرا کنم، آن را مو به مو همان طور که قرار بود، اجرا می کردم اما در این گونه اجراهای آلترناتیو لازم است که آدمی بیش از هر چیز خودش باشد و من نه توان ایجاد فضایی شاد را داشتم و نه قصدش را.

پس به جای اجرا، در میان مخاطبان نشستم و از دوستانم که تحصیلات و تجربه هایی در حوزه روان شناسی داشتند و قرار بود در اجرا همکارم باشند پرسیدم: چه چیز باعث می شود یک انسان به خود اجازه دهد دست به کشتن بزند؟

این طور که دوستان روان شناس می گفتند امکان قاتل بودن برای هر کسی وجود دارد و کلا طوری حرف می زدند که من پیش خودم فکر کردم روان شناس ها و قاتل ها دستشان توی یک کاسه است، هر انسانی بسته به شرایط می تواند مرتکب قتل شود.

حالا شکارچیان دو محیط بان را کشته اند و ما که غمگین و خشمگین هستیم پس از این واقعه، چه کاری از دستمان بر می آید؟

نمی دانیم واقعا به چه کسی اعتراض کنیم، توی اینستاگرام و باقی شبکه های اجتماعی پست می گذاریم یقه حکومت را می گیریم، تاسف می خوریم و با خانواده کشته شدگان ابراز همدردی و شکارچیان قاتل را متهم می کنیم.

در صورتی که طبق گفته روان شناس ها امکان مرتکب شدن به قتل برای هر کدام از ما وجود دارد.

واقعا چه کار باید کرد؟

من که کاری از دستم بر نمی آید فقط می توانم یک کتاب بگیرم و به یک کودک هدیه دهم شاید هم به دو کودک یا بیشتر و امیدوار باشم آن کودک وقتی بزرگ شد کسی را نکشد. به شما هم همین پیشنهاد را دارم برای کودکان کتاب بگیرید و بگویید این هدیه دو محیط بان پرویز هرمزی و محمد دهقانی است و از بچه ها خواسته اند وقتی بزرگ شدن جان هیچ موجود زنده ای را نگیرند.

(با سپاس از همکارانم در این اجرا از چپ به راست مژده ذلعلا کارشناس ارشد روان شناسی، مریم نحوی کارشناس ارشد روانشناسی و بازیگر، سارا عباسی کارشناس ارشد پژوهش هنر و پرفورمر، منیژه آقایی کارشناس ارشد مشاور خانواده و فیلمساز.)